נאָך פּרטים

Adjective Endings

  1. דאָס קלײד איז װײַס.
  2. ראָש־השנה װעל איך טראָגן דאָס װײַסע קלײד.
  3. די חבֿרים זײַנען פֿרײלעך.
  4. די פֿרײלעכע חבֿרים טאַנצן.

When does an adjective have an ending?

Up until now, we have only encountered the short form of adjectives in YiddishPOP, for example װײַס and פֿרײלעך in sentences 1 and 3 above. Most adjectives also have long forms that consist of the short form with an ending. When an ending is added, we say that the adjective declines. The long forms are used when the adjective comes right before the noun, for example װײַסע and פֿרײלעכע in sentences 2 and 4.

What endings do adjectives have?

Like the definite article, an adjective changes according to the gender, number, and case of the noun with which it is associated. The definite article can serve as a guide to these changes because each form of the definite article comes with a particular ending:

דער –⁠ער די –⁠ע דאָס –⁠ע דעם –⁠ן*

*The ending –⁠ן has variants –⁠ען and –⁠עם, see rules below.

It makes no difference, for example, whether דער is masculine nominative or feminine dative, this article always comes with the ending ער–:

  • דער רױטער מאַנטל הענגט לעבן דער בלאָער שאַל.

דעם always comes with the ending ן–; in the following sentence, the first דעם is masculine accusative and the second דעם is neutral dative:

  • איך טראָג דעם רױטן מאַנטל מיטן (= מיט דעם) געלן היטל.

די comes with the ending ע–. The pair די –⁠ע is not only feminine nominative and feminine accusative in the singular, but also plural for all genders and cases. For example:

  • איך טראָג די בלאָע שאַל און דו טראָגסט די שװאַרצע שיך.
  • די גוטע חבֿרים קוקן אױף די אַלטע בילדער.

Even when the definite article is not present, an adjective has the same endings according to gender, number, and case (with one important exception, see below on the “null ending”). Compare the following sentences with the definite article, the indefinite article, the negative article קײן, the possessive pronoun, and where there is no article:

  • דער רױטער מאַנטל הענגט לעבן דער בלאָער שאַל.
  • רױטער מאַנטל הענגט לעבן בלאָער שאַל.
  • מײַן רױטער מאַנטל הענגט לעבן דײַן בלאָער שאַל.
  • קײן רױטער מאַנטל הענגט נישט לעבן קײן בלאָער שאַל.
  • ער טראָגט דעם רױטן מאַנטל מיט די שװאַרצע שיך.
  • ער טראָגט רױטן מאַנטל מיט שװאַרצע שיך.
  • ער טראָגט זײַן רױטן מאַנטל מיט מײַנע שװאַרצע שיך.
  • ער טראָגט נישט קײן רױטן מאַנטל און אױך נישט קײן שװאַרצע שיך.

Variants of the Ending ן–

  • ער טראָגט אַ בלאָען מאַנטל מיט אַ גרינעם שירעם.

The ending ן– is sometimes pronounced, and therefore also spelled, ען– or עם–. This depends on the sound with which the adjective ends, as explained in the following table:

–⁠ן ← –⁠ען / –⁠עם
When the adjective
ends in…
–⁠ם a stressed vowel
or diphthong*
–⁠ן
…the ‏–⁠ן ending
changes to:
–⁠ען –⁠עם
For example קרומען בלאָען, פֿרײַען רײנעם, קלײנעם, שײנעם

*The adjective נײַ is an exception and comes with עם–, for example:

איך טראָג דעם נײַעם מאַנטל.

The Null Ending

An adjective has the null ending when:

1. it precedes a singular neutral noun

and

2. it comes with an indefinite article קײן/אַן/אַ or another word that does not change according to case, for example דײַן, מײַן, אײן, אַזאַ (that is, it comes with a “non-case-inflected determiner”).

For example:

  • דאָס גרינע העמד הענגט לעבן דעם געלן העמד.
  • גרין העמד הענגט לעבן געל העמד.
  • מײַן גרין העמד הענגט לעבן דײַן געל העמד.
  • קײן גרין העמד הענגט נישט לעבן קײן געל העמד.
  • איך האָב אײן גרין העמד און צװײ געלע העמדער.
  • װעמענס גרין העמד הענגט לעבן דײַן געל העמד?
  • אַזאַ שמוציק העמד קען איך נישט טראָגן.

Note:

  • In the dative the ending ן– is sometimes used instead of the null ending, for example:

    • מײַן גרין העמד הענגט לעבן דײַן געלן העמד.

    In YiddishPOP, however, we always use the null ending in this case.

  • In the case of the adjective אַנדער, the null ending is not limited to neutral nouns. See see אַן אַנדער in ‏6.1‏ נאָך פּרטים.

A Note for Curious Readers:
How an Adjective Ending Reveals a Missing Definite Article

Observe the difference between the following two sentences:

א. מאָבי האָט ליב צו שװימען אין קאַלט װאַסער.

ב. דאָס װאַסער איז קאַלט. מאָבי שפּרינגט אַרײַן אין קאַלטן װאַסער.

The null ending on the adjective קאַלט in sentence א follows the two parts of the rule:

1. The adjective קאַלט precedes a singular neutral noun (װאַסער).

2. The null article with the noun װאַסער can be regarded as “a word that does not change according to case”. (The idea of a “null article” can more easily be understood in comparison with the negative sentence in which the negative article is, in fact, present:

מאָבי האָט נישט ליב צי שװימען אין קײן קאַלט װאַסער.)

At first sight, it seems that sentence ב should follow the same rule and the adjective קאַלט should have the null ending. Why, then, does it come with the ending ן–? Because the sentence is actually:

מאָבי שפּרינגט אַרײַן אין דעם קאַלטן װאַסער

but the definite article does not appear because it is often omitted after the prepositions אין and פֿון when talking about a specific place (see ‏5.1 נאָך פּרטים on אין and פֿון + noun indicating place ).

Another Note for Curious Readers:
Substantivized Adjectives

Sometimes the long form of the adjective is used even when it is not immediately followed by a noun. An example of this appears in the current lesson when Nomi says of the scarf:

– זי איז טאַקע אַ שײנע.

When an adjective is used in this way, we say that it is substantivized. A detailed explanation of substantivized adjectives can be found in lesson 6.3.

Adverbs

The short form of very many adjectives can also serve as an adverb. For example:

  • מאָבי שפּרינגט הױך.

    Moby jumps high.

  • די מוזיקער שפּילן שײן.

    The musicians play beautifully.

  • די קינדער טאַנצן פֿרײלעך.

    The children are dancing joyfully.

There follow several sentences from YiddishPOP movies with adjectives in their short form serving as adverbs:

  • שטײט גלײַך, שטעקלעך! שטײט נישט קרום! (2.5)
  • אױ, פּינטל, דו קענסט נישט כאַפּן, דו קענסט נישט ברענגען – אָבער דו קענסט גוט שלאָפֿן! (3.1)
  • די הײמאַרבעט איז: „קוק גוט אָן אַ חיה, און שרײַב װעגן איר“. (5.1)
  • װען איך האָב דיך נישט לאַנג געזען, ביסטו דאָך געװען געזונט און שטאַרק. (5.3)
  • נאָך דעם איז מיר װײַטער געגנאַנגען אַזױ שרעקלעך. (5.4)
  • אָבער דאָס קלײד איז מיר אַזױ שטאַרק געפֿעלן! (5.5)

There are also adverbs that are not the same as the short form of an adjective. Here are several that we have learned in YiddishPOP:

דאָ, דאָרט, נאָך, איצט, אַפֿילו, קודם, דערנאָך, נאָר, הײַנט, מאָרגן, נעכטן, אפֿשר, שױן, זײער, טאַקע, דערפֿאַר, נעבעך, דעמאָלט, דאָך, גענוג.

Note: בלױ = בלאָ

There are two variants of this adjective, בלאָ and בלױ.

Summary

The following tables summarize the articles and adjective endings in two ways:

A. By article (summary taken from the grammar movie):

–⁠עם/–⁠ען → –⁠ן See table above for when

B. By gender, case and number:


Masculine
Singular

Feminine
Singular
Neutral Singular
All Genders
Plural
With the Definite Article** With אַ, קײן, מײַן***
Nominative דער –⁠ער די –⁠ע דאָס –⁠ע –∅
די –⁠ע
Accusative דעם –⁠ן*
Dative דער –⁠ער דעם –⁠ן*
–⁠עם / –⁠ען / –⁠ן :see table above*
and other case-inflected determiners**
and other non-case-inflected determiners***

A summary of the adjective endings can be printed/downloaded here: אַדיעקטיװ־ענדונגען.

Personal Pronoun + Verb: Contractions

1. The Personal Pronoun Contracts

  • װוּ הענגט דאָס בילד? ס׳הענגט אין דער סוכּה.
  • װאָס טרינקסטו? כ׳טרינק אַ גלעזל טײ.
  • דער טאַטע איז דאָ? נײן, ר׳איז אַרױס.

Some personal pronouns sometimes contract before the verb. The following contractions of עס and איך may be used with many different verbs:

עס ← ס׳

איך ← כ׳

The contraction of ער occurs mainly with איז and האָט:

ר׳איז

ר׳האָט

The following table provides further examples with the contracted forms of איך, עס and ער:

Pronoun Contraction For example...
עס עס איז ← ס׳איז װי געפֿעלט דיר דאָס בוך? ס׳איז אינטערעסאַנט, אָבער זײער לאַנג!
עס האָט ← ס׳האָט װיפֿל האָט געקאָסט דאָס קלײד? ס׳האָט געקאָסט צװאַנציק.
עס ליגט ← ס׳ליגט װוּ איז מײַן זײגערל? ס׳ליגט אונטער דער בעט.
איך איך בין ← כ׳בין כ׳בין הונגעריק.
איך האָב ← כ׳האָב כ׳האָב געקױפֿט די װײַסע שאַל.
איך גײ ← כ׳גײ כ׳גײ אין שול.
איך װעל ← כ׳װעל כ׳װעל טראָגן די װײַסע שאַל שבת.
ער ער איז ← ר׳איז ר׳איז געלעגן אין בעט.
ער האָט ← ר׳האָט ר׳האָט מײַן העפֿט.

These contractions are very natural in spoken Yiddish and are also common in writing.

Note:

  • The contracted pronouns are used before the verb, not after it. For example:

    • כ׳האָב געקױפֿט די װײַסע שאַל. / נעכטן האָב איך געקױפֿט די װײַסע שאַל.
  • If the pronoun is accented, it does not contract:

    • פּערל האָט געקױפֿט די װײַסע שאַל און איך האָב געקױפֿט די רױטע.
  • Before the verb, the pronoun דו rarely contracts, but it is often omitted entirely (see ‏2.3 נאָך פּרטים), for example:
    • האָסט געגעבן צדקה?
    • גײסט דאָך אַלע טאָג אַרױס מיטן הינטל!
  • After the verb, the pronoun דו merges with it (see ‏1.4 נאָך פּרטים), for example:
    • נעכטן האָסטו געגעבן צדקה.
    • אַלע טאָג גײסטו דאָך אַרױס מיטן הינטל!
  • The expletive particle עס contracts the same way as the pronoun עס, as we saw in ‏1.3 נאָך פּרטים and in ‏4.1 נאָך פּרטים. For example:
    • ס׳איז דאָ אַ ראָבאָט.
    • ס׳גײט אַ רעגן.
  • The article דאָס sometimes contracts in the same way as עס. For example:
    • ס׳קלײד [דאָס קלײד] איז װײַס.
    • ס׳פֿײגעלע [דאָס פֿײגעלע] זינגט.

2. The Helping Verb Contracts

The helping verbs for the future and past tenses (װעל and האָבן) sometimes contract, usually after the subject pronoun. With some pronouns, the contraction is the same for both helping verbs as can be seen in the table below. A contraction with the helping verb װעל comes, of course, with an infinitive; a contraction with the helping verb האָבן – with a participle.

Contracted helping verbs are more common in speech than in writing.

Contraction For example...
איך װעל ← איכ׳ל איכ׳ל קומען.
דו װעסט / דו האָסט ← דו׳סט דו׳סט קומען. דו׳סט געגעסן.
ער װעט / ער האָט ← ער׳ט ער׳ט קומען. ער׳ט געגעסן.
זי װעט / זי האָט ← זי׳ט זי׳ט קומען. זי׳ט געגעסן.
עס װעט ← ס׳עט ס׳עט געשען.
מיר װעלן / מיר האָבן ← מיר׳ן מיר׳ן קומען. מיר׳ן געגעסן.
איר װעט / איר האָט ← איר׳ט איר׳ט קומען. איר׳ט געגעסן.

Numbers

1–99

The way the numbers are listed in the following table emphasizes the patterns:

for example:

  • 9 נײַן 19 נײַנצן 90 נײַנציק

This pattern applies to all numbers from 3 to 9, but with variations, as can be seen in the table.

Numbers
+10 10×
1 אײנס* 11 עלף 10 צען
2 צװײ 12 צװעלף 20 צװאַנציק
3 דרײַ 13 דרײַצן 30 דרײַסיק
4 יר 14 ערצן 40 ערציק
5 ינף 15 ופֿצן 50 ופֿציק
6 זעקס 16 זעכצן 60 זעכציק
7 זיבן 17 זיבעצן 70 זיבעציק
8 אַכט 18 אַכצן 80 אַכציק
9 נײַן 19 נײַנצן 90 נײַנציק

*On אײן vs. אײנס, see ‏1.3 נאָך פּרטים.

–⁠ציק (–⁠סיק)

20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90

צװאַנציק, דרײַסיק , פֿערציק, פֿופֿציק, זעכציק, זיבעציק, אַכציק, נײַנציק

Order of Tens and Ones

21 אײן און צװאַנציק
34 פֿיר און דרײַסיק
56 זעקס און פֿופֿציק

In the numbers 21 to 99, the ones come before the tens, and they are joined with the word און.

Higher Numbers

Although we only learn to count to 100 in the grammar movie, we provide here a guide to higher numbers.

100 הונדערט
1000 טױזנט
1,000,000 אַ מיליאָן

Here are some examples of numbers greater than 100. Note that within these larger numbers, 21 – 99 are always “reversed” (the ones before the tens). For example:

221 צװײ הונדערט אײן און צװאַנציק
375 דרײַ הונדערט פֿינף און זיבעציק
5,944 פֿינף טױזנט נײַן הונדערט פֿיר און פֿערציק
65,944 פֿינף און זעכציק טױזנט נײַן הונדערט פֿיר און פֿערציק
27,687,812 זיבן און צװאַנציק מיליאָן זעקס הונדערט זיבן און אַכציק טױזנט אַכט הונדערט צװעלף

אַ with a Number

הונדערט and טױזנט come without the words אײן or אַ:

100 הונדערט
115 הונדערט פֿופֿצן
1000 טױזנט
1001 טױזנט אײנס

The word אַ with a number means approximately. For example:

  • אַ פֿופֿציק פֿעדערס

    about fifty pens

  • אַ הונדערט עפּל

    around a hundred apples

This does not, however, apply to אַ מיליאָן where אַ means “one” (and not “approximately”).

A sheet with the numbers can be printed/downloaded here.

Unit 5 Review

Articles and Adjective Endings

See summary tables at the end of the section above on adjective endings.

The Definite Article: Accented and Unaccented

The accented definite article serves as a demonstrative determiner or pronoun. Sometimes the word אָט is added for emphasis. For example:

  • גיב אַ קוק אױף דעם קלײד. עס געפֿעלט מיר זײער!

    Take a look at this dress. I really like it!

  • די הױזן קאָסטן פֿופֿצן, און די קאָסטן דרײַסיק.

    These pants cost fifty, and these cost thirty.

  • געװײנטלעך קען איך ענטפֿערן אױף אַלע פֿראַגעס, אָבער אױף אָט דער פֿראַגע קען איך נישט ענטפֿערן.

    Usually I can answer all the questions, but I can’t answer this question.

The unaccented definite article may be contracted in the following cases:

  • דעם often contracts with a preposition that precedes it. For example:

    • גיב אַ קוק אױפֿן קלײד!
    • איך קױף אַ מתּנה פֿאַרן ברודער.

    A list of contractions with דעם can be found in ‏5.1 נאָך פּרטים.

  • דאָס is sometimes contracted to ס׳, for example:

    • שטעל אַװעק ס׳גלעזל!
    • ס׳עסן איז גרײט.

    See above in the notes to “The Personal Pronoun Contracts”.

The unaccented definite article may be omitted in the following case:

  • When talking about a specific place, the definite article (דעם/דער) is often omitted with a singular noun after the prepositions אין and פֿון. For example:

    • מאָבי שפּרינגט אַרײַן אין װאַסער.
    • די חבֿרים קומען אַרױס פֿון װאַלד.

    More examples can be found in ‏5.1 נאָך פּרטים.

The accented definite article is never contracted or omitted.

The General Pronoun דאָס/דעם

The general pronoun דאָס/דעם refers to something (an object, objects, a situation, an action) without a grammatical connection to a specific noun. Sometimes it is demonstrative (and therefore accented) and sometimes not. For example:

  • דאָס איז מײַן הײמאַרבעט. (2.2)

    This is my homework.

  • אַ, אָט דאָס װילן מיר װיסן. (4.3)

    Ah, that’s just what we want to know.

  • װילסט הערן װעגן דעם?

    Do you want to hear about it?

  • נאָך דעם בין איך אַרױס פֿון שטוב.

    After that I left the house.

More examples can be found in 5.4 נאָך פּרטים.

טאַטן, זײדן, מאַמען, באָבען

Nouns generally do not decline in Yiddish. In lesson 5.2 we learned a small group of exceptions – the words טאַטע/זײדע/מאַמע/באָבע. The forms in all cases are in the following table:

Nominative דער טאַטע דער זײדע די מאַמע די באָבע
Accusative דעם טאַטן דעם זײדן די מאַמע די באָבע
Dative דעם טאַטן דעם זײדן דער מאַמען דער באָבען

The Reflexive Pronoun זיך

The object pronoun זיך is reflexive, that is, it and the subject of the sentence refer to the same person or thing. It can be:

  • איך זע זיך אין שפּיגל.

    I see myself in the mirror.

  • נעמי װאַשט זיך די הענט.

    Nomi is washing her [own] hands.

  • זײ טראַכטן נאָר װעגן זיך.

    They think only about themselves.

The pronoun זיך is invariant: it does not change according to person, number, or case.

When a verb comes with זיך (always, or when it has a certain meaning), it is listed with זיך in a Yiddish dictionary. Such verbs are also listed with זיך in YiddishPOP vocabulary sections.

More information about זיך can be found in ‏6.5 נאָך פּרטים.

נישטאָ

The construction איז דאָ/זײַנען דאָ indicates existence or presence. When it is negated, the words נישט and דאָ merge:

דער אתרוג איז דאָ. ← דער אתרוג איז נישטאָ.

The negative article קײן comes with a nonspecific noun:

ס׳איז דאָ אַ מאַלפּע. ← ס׳איז נישטאָ קײן מאַלפּע.

עס זײַנען דאָ בענקלעך. ← עס זײַנען נישטאָ קײן בענקלעך.

The adverb דאָ (as opposed to דאָרט) never merges with the negative נישט:

דער אתרוג איז נישט דאָ, אין דער פּושקע. ער איז דאָרט, בײַ יאַנקלען.

See also ‏5.2 נאָך פּרטים.

The Past Tense

Helping Verb + Participle

A verb in the past tense has two parts – a helping verb and a participle:

  • איך האָב געקאָכט.
  • מאָבי איז געקומען.

The helping verb is האָבן or זײַן. The conjugated forms of each verb in the present tense are used.

The participle ends with ט– or ן–. It comes with the prefix –⁠גע when the accent falls on the first syllable of the infinitive.

Further guidelines on the formation of participles can be found in ‏5.2 נאָך פּרטים together with lists of the helping verb and participle of all the verbs in YiddishPOP up to lesson 5.2. From lesson 5.3 on, the helping verb and participle of new verbs are included in the vocabulary movie. Lists of the helping verb and participle of all the verbs in YiddishPOP can be found in ‏6.5 נאָך פּרטים.

The participle of a verb with a converb is the same as the participle of the verb without the converb, but with the converb attached, for example:

  • אַרױסגײן – אַרױסגעגאַנגען
  • אַרײַנלײגן – אַרײַנגעלײגט

When two or more verbs in the past tense are coordinated with the same subject, only the first helping verb is required. This is the case even when some verbs come with האָבן and some with זײַן:

  • איך האָב געקױפֿט די שאַל און (האָב) געגעבן צדקה.
  • דאָס מײדל האָט אָנגעטאָן דעם מאַנטל, (איז) אַרױסגעלאָפֿן פֿון שטוב און (האָט) געכאַפּט דעם אױטאָבוס.

Word Order

On word order in past tense sentences, see below “word order in a declarative sentence without special emphasis”.

Directional Converbs: When the Base Form of the Verb is Absent

When a verb of movement comes with a directional converb (for example: אַרײַן, אַרױס, צוריק, אַרױף, אַראָפּ) and the type of motion is clear or unimportant, the base form of the verb is often omitted:

  • פּינטל װיל אַרײַן װײַל ס׳איז קאַלט אין דרױסן.
  • זיבן אַ זײגער בין איך אַרױס פֿון שטוב.

Omitting the base form of the verb is a matter of style. The sentences are also correct with it:

  • פּינטל װיל אַרײַנגײן װײַל ס׳איז קאַלט אין דרױסן.
  • זיבן אַ זײגער בין איך אַרױסגעגאַנגען פֿון שטוב.

Note:

  • In the past tense, a directional converb can appear without a base form only with the helping verb זײַן.
  • The conjugated present tense of the base form cannot be omitted:

    • פּינטל גײט אַרײַן װײַל ס׳איז קאַלט אין דרױסן.
    • זיבן אַ זײגער גײ איך אַרױס פֿון שטוב.

See also ‏5.4 נאָך פּרטים.

(צו) + Infinitive

In ‏5.1 נאָך פּרטים we listed the cases where the particle צו precedes the infinitive. In the following table, the categories “verbs that come with an infinitive with צו and without צו” are expanded to include new vocabulary words from lessons 5.2 to 5.5. A second expanded version can be found in ‏6.5 נאָך פּרטים that includes the new vocabulary from unit 6.

(צו) + Infinitive For example...
Noun + צו + Infinitive װאַסער צו טרינקען
Adjective גרײט צו גײן
Question word װען צו קומען

Many verbs, including:

ליב האָבן, געבן, היטן זיך, פֿאַרגעסן

געבן צו פֿאַרשטײן

Modal verbs/helping verbs:

קענען, װעלן (װיל), דאַרפֿן, מוזן
װעל (future tense)
נעמען (=begin)

+ Infintive קענען שװימען

Verbs of motion:

גײן, קומען, לױפֿן, שפּרינגען, פֿליִען, זעצן (זיך), לײגן (זיך), שטעלן (זיך), אױפֿשטײן, שלעפּן

קומען עסן

A few other verbs, including:

העלפֿן

העלפֿן בױען

When the infinitive includes a converb, צו comes between the converb and the verbal stem and all three are written as one word. For example:

  • ביסט גרײט אַרױסצוגײן אין דרױסן?
  • נעמי האָט פֿאַרגעסן אַרײַנצולײגן איר העפֿט אין רוקזאַק.

The Position Verbs לײגן, ליגן, זעצן, זיצן, שטעלן, שטײן

The six principle verbs that indicate position are shown in the following table in the infinitive and in the past tense:

Bringing into Position Being in Position Type of Position
לײגן (זיך)
האָט (זיך) געלײגט
ליגן
איז געלעגן
lying
זעצן (זיך)
האָט (זיך) געזעצט
זיצן
איז געזעסן
sitting
שטעלן (זיך)
האָט (זיך) געשטעלט
שטײן
איז געשטאַנען
standing

The three verbs in the category “bringing into position”:

Example sentences with all six verbs and with various converbs, as well as an explanation of the perfective aspect, can be found in ‏5.4 נאָך פּרטים.

Word Order in a Declarative Sentence Without Special Emphasis

The following table shows the order of the sentence units in a declarative sentence without special emphasis. Most sentences do not include all eight positions, but the units in any particular sentence are usually in the order shown in the table. Example sentences, and more details about each position and about departures from the usual word order, can be found in ‏5.3 נאָך פּרטים.

The table is ordered from right to left in accordance with the presentation in 5.3.

1 2 3 4 5 6 7 8
Almost any sentence unit except the conjugated verb Conjugated verb Subject (when not in the first position) Object pronoun (including זיך) Adverb נישט Infinitive; converb; participle Objects; prepositional phrases; additional infinitives

The same word order applies:

Word Order in Compound Sentences

A compound sentence consists of at least two sentences (clauses), often linked by one or more conjunctions. Each clause has its own word order according to the eight positions in the table above; the conjunction itself does not occupy one of the eight positions because it is a connector, not a sentence unit. For example:

  • נעמי האָט געזאָגט מאָבין אַז זי האָט געהאַט אַ שלעכטן טאָג.
  • נעמי קױפֿט די קלײנע שאַל װײַל זי װיל אױך געבן צדקה.
  • נעמי שפּילט אין קױשבאָל װען ס׳איז שײן אין דרױסן.

The conjunctions that we have learned so far in YiddishPOP are:

און, אָדער, אָבער, אַז, װײַל, װען

An indirect question is a compound sentence where the question word functions as a conjunction. For example:

  • איך װײס נישט װען ער קומט.
  • זאָג מיר װאָס ער טוט.

More about the conjunction אַז and about indirect questions can be found in ‏5.3 נאָך פּרטים.

More about word order in compound sentences is taught in lesson 6.1.