נאָך פּרטים

The Negative נישט קיין

A. קיין with an Object

  • איך קאָך.

    מאָבי קאָכט נישט.

    I'm cooking.

    Moby isn't cooking.

  • איך קאָך אַן איי.

    מאָבי קאָכט נישט קיין איי.

    I'm cooking an egg.

    Moby isn't cooking an egg.

  • איך עס אַ באַנאַנע.

    מאָבי עסט נישט קיין באַנאַנע.

    I'm eating a banana.

    Mobi isn't eating a banana.

We have already learned the negative נישט (see lesson 2.3). There is also a negative article קיין that replaces the indefinite article אַ/אַן(*) in a negative sentence:

  • אַן איי — נישט קיין איי
  • אַ באַנאַנע — נישט קיין באַנאַנע

Note that a negative sentence with קיין also includes נישט. Also, the word קײן is generally not accented.

*On אַ/אַן see ‏1.3 נאָך פּרטים‏.

  • נעמי און מאָבי האָבן אַ סך לאָקשן.

    נעמי און מאָבי האָבן נישט קיין סך אייער.

    Nomi and Moby have a lot of noodles.

    Nomi and Moby don't have many eggs.

The same rule applies to the phrase אַ סך. The negative of this phrase is נישט קיין סך.

  • מאָבי עסט לאָקשן.

    מאירקע עסט נישט קיין לאָקשן.

    Moby is eating noodles.

    Meyerke is not eating noodles.

  • פּערל טרינקט וואַסער.

    נעמי טרינקט נישט קיין וואַסער.

    Perl is drinking water.

    Nomi isn’t drinking water.

קיין is added to a negative sentence before a noun that refers to something nonspecific, even when אַ/אַן is not present in the positive sentence. This is always the case with a plural noun because the indefinite article has no plural form:

  • לאָקשן — נישט קיין לאָקשן

There are also nouns that come without the indefinite article in the singular. קיין is added when they are negated:

  • וואַסער — נישט קיין וואַסער
  • מוזיק — נישט קיין מוזיק

With a number, the noun can also be nonspecific:

  • זיי האָבן זעקס אייער.

    מיר האָבן נישט קיין זעקס אייער.

    They have six eggs.

    We don't have six eggs.

  • זיי האָבן איין איי.

    מיר האָבן נישט קיין איין איי.

    They have one egg.

    We don't (even) have one egg.

The above sentences are about “six (nonspecific) eggs”, not “the six (specific) eggs”.

  • איך קאָך די זופּ.

    מאָבי קאָכט נישט די זופּ.

    I'm cooking the soup.

    Moby isn't cooking the soup.

  • מאָבי עסט די לאָקשן.

    מאירקע עסט נישט די לאָקשן.

    Moby is eating the noodles.

    Meyerke is not eating the noodles.

  • פּערל טרינקט דאָס וואַסער.

    נעמי טרינקט נישט דאָס וואַסער.

    Perl is drinking the water.

    Nomi is not drinking the water.

The definite article (דער/די/דאָס) is used in a negative sentence. It refers to something specific and thus the negative article קיין, which always indicates that something is nonspecific, is not used.

B. קיין with the verb זײַן

The same rules apply to sentences with the verb זײַן. For example:

  • מאָבי איז אַ ראָבאָט.

    נעמי איז נישט קיין ראָבאָט.

    Moby is a robot.

    Nomi isn't a robot.

  • זיי זײַנען מוזיקער.

    מיר זײַנען נישט קיין מוזיקער.

    They are musicians.

    We aren’t musicians.

  • דאָס איז זאַלץ.

    דאָס איז נישט קיין פֿעפֿער.

    This is salt.

    This isn’t pepper.

But...

  • דאָס איז דער פֿעטער.

    דאָס איז נישט דער טאַטע.

    This is my [literally: the] uncle.

    This isn’t my [literally: the] father.

C. Word Order

  • מיר מאַכן נישט קיין זופּ.

    We're not making soup.

  • מיר קענען נישט מאַכן קיין זופּ.

    We can't make soup.

  • קיין קאַרטאָפֿל־קוגל קענען מיר נישט באַקן.

    We can’t bake potato kugel.

  • דאָס פֿייגעלע וווינט נישט אין קיין הויז.

    The bird doesn't live in a house.

  • פּערל שרײַבט נישט מיט קיין פֿעדער.

    Perl isn't writing with a pen.

The negative article קיין comes right before the noun* that it negates. נישט comes in its own usual place (see נאָך פּרטים‏‎ 3.2, “Word Order”). This means that נישט and קיין are sometimes next to each other and are sometimes apart. They are usually apart in sentences with an infinitive –

  • מיר קענען נישט מאַכן קיין זופּ.

or with a prepositional phrase

  • פּערל שרײַבט נישט מיט קיין פֿעדער.

*and words connected with the noun, such as adjectives

See also the general description of word order in ‏5.3 נאָך פּרטים.

The Respectful Pronoun איר

In lesson 1.1 we learned that דו is used when speaking to one person (singular) and איר when speaking to more than one person (plural).

The pronoun איר is used with a single person as a respectful term of address. In this lesson we saw that when Nomi orders pizza, she uses the איר form of the imperative (איין פּיצע, זײַט אַזוי גוט). Since the pizza seller is an adult and not a close friend or relative, Nomi addresses him with the איר form.

Addressing someone with the familiar דו is known as רעדן אויף דו or דוצן. Addressing someone with the respectful איר is known as רעדן אויף איר or אירצן.

Who should be addressed with דו and who with איר is in part a matter of temperament and of local cultural norms. Here is, nonetheless, a guide to the generally accepted use of דו and איר:

Familiar relationship:

Respectful relationships:

Remember: איר is always used when addressing more than one person, whether in a familiar or a respectful way.

Singular Plural
Familiar דו איר
Respectful איר איר